Η Διάβαση Βίκου είναι μια δραστηριότητα της επέκεινα χώρα που ξεκίνησε πριν από 15 χρόνια και πραγματεύεται αδιαλείπτως έκτοτε ένα θέμα με την απόσταση που προσφέρει το βουνό και η περίοδος του Αυγούστου, επιτρέποντας μια πιο ελεύθερη, γενναιόδωρη και ενωτική προσέγγιση. Η Διάβαση συνδυάζει την περιήγηση, την ηπειρωτική αλλά και την κοσμοπολιτική γαστρονομία, την άσκηση, την ποιοτική συναναστροφή και τη μάθηση. Η συνεδρία από τη μία και η πεζοπορία από την άλλη, στο μεγάλο και καταπράσινο ελληνικό Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου, στο πολιτιστικό τοπίο του Ζαγορίου που πλέον είναι η πρώτη και μόνη ελληνική περιοχή αναγνωρισμένη από την UNESCO, προσφέρουν μια βαθιά ανάσα μεγάλης διάρκειας για όλους. Και ειδικότερα για όσους περνάμε πολύ χρόνο στο γραφείο, το αυτοκίνητο, την οθόνη, την πόλη και επιθυμούμε τον προσωπικό και συλλογικό αναστοχασμό, εκτός καθημερινότητας, αργά, «επέκεινα». Η φετινή Διάβαση συνδυάστηκε με την έναρξη λειτουργίας του Αρχοντικού Ζαγορίου, μοναδικής αρχιτεκτονικής μνημείο 2,5 αιώνων που εντάχθηκε πλέον στην επέκεινα χώρα, καθώς και των νέων ειδικά διαμορφωμένων υπαίθριων χώρων προς ικανοποίηση όσων αγαπούν το walking & talking.
Φέτος η 16η Διάβαση Βίκου είχε θέμα «Ασφαλής Ζωή» και ήταν πρακτικά προσανατολισμένη. Θελήσαμε να μάθουμε περισσότερα πως να ζούμε και να συμπεριφερόμαστε άμεσα οι ίδιοι σε θέματα πρώτων βοηθειών και ΚΑΡΠΑ, ψηφιακής συμπεριφοράς και τεχνητής νοημοσύνης, διαχείρισης συγκρούσεων, οδικής ασφάλειας και πυρασφάλειας, φυσικών καταστροφών και φυσικής άσκησης, σχέσης με τη φύση και τα ζώα. Ψηφοφόρος για μια μέρα, πολίτης κάθε μέρα. Η φετινή συνάντηση, οι ομιλίες και συζητήσεις, είχαν στόχο να προσφέρουν ένα έναυσμα. Δεν αποτελούν σεμινάριο, ούτε ολοκληρωμένη προσέγγιση, θέλησαν όμως να μας παρακινήσουν διαμέσου έγκυρης, έγκριτης και εύγλωττης φωνής, να επιζητήσουμε κατόπιν οι ίδιοι να μάθουμε περισσότερα και να εκπαιδευτούμε, ώστε να είμαστε κατά το δυνατόν ολοκληρωμένοι πολίτες και καλύτερα προετοιμασμένοι τόσο στις καθημερινές όσο και στις δύσκολες περιστάσεις, για τον εαυτό μας και ταυτοχρόνως για την κοινότητα. Αρκετοί από τους συμμετέχοντες λάβαμε το «μήνυμα» και υποσχεθήκαμε να λάβουμε και τα ανάλογα μέτρα!
Ο Δρ. Γιάννης Κουτεντάκης, ομότιμος καθηγητής Εργοφυσιολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, άνοιξε τον κύκλο των ομιλιών μιλώντας για τον θεμελιώδη ρόλο του μυϊκού ιστού στην εξέλιξη του ανθρώπου. Υπογράμμισε ότι η καθημερινή κίνηση και το περπάτημα στη φύση αποτελούν το «σημαντικότερο φάρμακο» για την υγεία και χωρίς παρενέργειες. Στη συνέχεια, ο Παναγιώτης Λάμπρου, πιστοποιημένος εκπαιδευτής BLS – AED του ERC και διασώστης του ΕΚΑΒ, παρουσίασε την «αλυσίδα της επιβίωσης» και την πρακτική εφαρμογή της καρδιοπνευμονικής αναζωογόνησης (ΚΑΡΠΑ). Επισήμανε ότι η έγκαιρη αναζωογόνηση και η σωστή χρήση απινιδωτή μπορούν να αυξήσουν το ποσοστό επιβίωσης έως και 80%.
Προερχόμενος από την Πυροσβεστική Υπηρεσία, ο Ευάγγελος Βασδέκης έδωσε απλές και καθοριστικές οδηγίες για την αποφυγή και την αντιμετώπιση πυρκαγιών στην καθημερινότητά μας και όχι μόνο. Στη συνέχεια, η Βάσω Μυλωνά, Πρόεδρος του Ινστιτούτου Οδικής Ασφάλειας «Πάνος Μυλωνάς», μίλησε για τις δράσεις του Ινστιτούτου και την αδήριτη ανάγκη πρόληψης των τροχαίων, που εξακολουθούν να αποτελούν την πρώτη αιτία θανάτου για παιδιά και νέους ηλικίας 5–29 ετών. Η ευαισθητοποίηση των πολιτών και των αρμοδίων φορέων σε θέματα ενημέρωσης και προάσπισης της οδικής ασφάλειας αλλά και η περαιτέρω ενίσχυση, ενδυνάμωση και στήριξη της πολιτείας στην ανάληψη και τήρηση ουσιαστικών μέτρων και πολιτικών στη χώρα μας σε θέματα κυκλοφοριακής αγωγής, οδικής ασφάλειας και μείωσης των τροχαίων συμβάντων, αποτελούν βασικούς στόχους του Ινστιτούτου.
Στη συνέχεια, το ενδιαφέρον στράφηκε στην τεχνητή νοημοσύνη, με τον Νίκο Ραΐση, εθελοντή και στέλεχος πληροφορικής, να αναλύει μύθους και πραγματικότητες γύρω από το νέο τεχνολογικό γεγονός της ΤΝ. Παρουσίασε τις τεράστιες δυνατότητες της ΤΝ σε τομείς όπως η ιατρική, η κυβερνοασφάλεια και οι «έξυπνες» πόλεις, αλλά έθεσε και κρίσιμα ερωτήματα για τη δημοκρατία, την ασφάλεια και την παραπληροφόρηση. Στο ίδιο πνεύμα, ο δρ. Πληροφορικής και επιστημονικός συνεργάτης του ΕΛΙΑΜΕΠ, Αντώνης Παπακώστας, εστίασε στην ανάγκη καλλιέργειας κριτικής σκέψης απέναντι στην παραπληροφόρηση που εξαπλώνεται στα κοινωνικά δίκτυα. Τις ομιλίες ολοκλήρωσε ο συντηρητής έργων τέχνης Μιχάλης Γιαννάκης, ο οποίος μίλησε για την ατομική ευθύνη στη διαφύλαξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Η εκδήλωση ανέδειξε την αξία της ενημέρωσης και της πρόληψης, με τους ομιλητές να προσφέρουν στο κοινό πρακτικές γνώσεις αλλά και βαθύτερο προβληματισμό για την ασφαλή ζωή σε ποικίλους τομείς της ζωής μας.
Το απόγευμα της Δευτέρας 11 Αυγούστου, απονεμήθηκε το βραβείο εθελοντή 2025 στη Μαρία Γανωτή για τη μακρόχρονη, σταθερή και ανιδιοτελή προσφορά της στην περίθαλψη και προστασία της άγριας ζωής, καθώς και για τη διαρκή συμβολή της στην ενίσχυση της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης και της κοινωνίας πολιτών στην Ελλάδα. Ακολούθησε μια γαστρονομική βραδιά γεμάτη μουσική και χορό από τη Λέσχη Γαστρονομίας Ηπείρου "Αλέξανδρος Γιώτης” στο Περιβόλι της επέκεινα χώρα.
Η περιήγηση στο Ζαγόρι, η πεζοπορία στον Βίκο και οι βόλτες στα πέτρινα γεφύρια, η ξενάγηση στο Αρχοντικό Ιωαννίδη στο Τσεπέλοβο, το rafting στον Βοϊδομάτη και η επίσκεψη στο Κέντρο Πληροφόρησης του Εθνικού Πάρκου, συνέβαλαν στο να αισθανθούμε οι 35 συμμετέχοντες, την ικανοποίηση της μάθησης, διακοπές με ποιότητα, ζεστασιά, συμμετοχή και κοινότητα, μια γλυκιά προσμονή για την επόμενη συνάντηση στην επέκεινα χώρα. Αυτή θα πραγματοποιηθεί 14-19 Αυγούστου 2026 και το θέμα της θα είναι «Το Πέρασμα».
Οι τόποι που δεν είναι απλώς χώροι· είναι περάσματα. Περάσματα που οδηγούν όχι μόνο από το ένα σημείο στο άλλο, αλλά μέσα στην ίδια μας την ύπαρξη, τα μονοπάτια της σκέψης, της ψυχής και του πνεύματος. Κάθε πέρασμα φέρει μέσα του την έννοια της αλλαγής, της αναζήτησης, της δοκιμασίας και της ανακάλυψης. Η 17η Διάβαση Βίκου θα είναι μια πρόσκληση σε συνεργασία με την Imagine Heritage, να αφεθούμε να νιώσουμε τη δύναμη του περάσματος. Στόχος μας είναι η διάβαση ενός μοναδικού φυσικού και πολιτιστικού τοπίου και η εμπειρία της ίδιας της πορείας, όπου το φυσικό, το πνευματικό, το πεζοπορικό, το λογοτεχνικό και το φιλοσοφικό, συνυφαίνονται σε μια ενιαία ανακάλυψη. Περισσότερες πληροφορίες μέχρι το τέλος του 2025.